Impliciet testen voor onbewuste raciale denkpatronen

Het gesprek over racisme wekt nog veel emoties op, maar tegelijkertijd wordt het bestaan ervan vaak ontkent. Het is dan ook belangrijk om hier bewust van te zijn, alleen dan kan er groei ontstaan. Een voorkeur voor een lichte huidskleur komt helaas nog steeds veel voor in Nederland. Het is een erfenis uit het koloniale verleden van ons land die bijna net zo geïntegreerd is in de cultuur als de mensen waar het om gaat.

Twee weken geleden hebben wij bij Bloakes een originele impliciete associatie test gedeeld over onbewuste raciale denkpatronen (doe hier zelf de test). Dit hebben we gedaan naar aanleiding van de Black Lives Matter protesten in zowel de Verenigde Staten als in ons eigen land. Bij Bloakes vinden we het belangrijk om bezig te zijn met maatschappelijke problemen zoals racisme, zowel op de (digitale) werkvloer als naar de buitenwereld. Als onderzoekers die dagelijks werken met Impliciete Associatie Testen voelden we ons dan ook geroepen om hier iets mee te doen. De Impliciete Associatie Test is per slot van rekening in het leven geroepen om onbewuste raciale denkpatronen aan het licht te brengen.

Nadat we het onderzoek hadden verspreid over meerdere kanalen kregen we meteen veel reacties. We vonden het mooi om te zien dat er vanuit verschillende hoeken positieve reacties kwamen. Veel mensen hebben meegedaan aan het onderzoek, hiermee hebben ze bijgedragen aan een collectief bewustzijn met betrekking tot racisme. Waarvoor dank!

Bij de IAT worden voorkeuren uitgedrukt in neutraal, licht, matig en sterk, zie figuur 1.

Figuur 1

Zo zagen wij ook in onze resultaten verschillende voorkeuren, zie figuur 2. In onze totale steekproef zagen we een voorkeur voor een lichte huidskleur. Wanneer we de resultaten onderverdelen tussen man en vrouw zagen we dat de vrouwen in onze steekproef gemiddeld geen voorkeur hadden en mannen een lichte voorkeur.

Onze steekproef is echter geen representatieve steekproef van Nederland. Door gebruik te maken door bijvoorbeeld een social media als LinkedIn is er al een specifieke selectie gemaakt. Daarnaast zien we ook dat er vooral mensen meedoen die al interesse hebben in het onderwerp, wat een extra selectie is. Het is daarom moeilijk om de huidige resultaten te generaliseren naar gemiddeld Nederlander.

Figuur 2

Een argument voor de rede dat veel witte deelnemers een automatische voorkeur hebben voor een lichte huidskleur is dat er een voorkeur is voor de eigen groep. Maar de automatische voorkeur voor een lichte huidskleur is meer dan dat: de voorkeur voor wit is even sterk aangetoond bij Aziaten die in het westen wonen, voor wie zowel zwart als wit geen groep is waar zij toe behoren. Vanuit dit perspectief laat de test mogelijk een attitude zien die simpelweg aangeleerd is door de cultuur waar we in leven. Dit is een cultuur waar tegenwoordig een donkere huidskleur vaak (onbewust) aan negatieve stereotypen is gelinkt.

Indien de resultaten een voorkeur voor de eigen groep weergeeft zou dit ook betekenen dat zwarte deelnemers eenzelfde niveau van voorkeur voor een donkere huidskleur heeft. Uit Amerikaans onderzoek blijkt echter dat dit niet het geval is. 50% van de zwarte Amerikanen vertoont een voorkeur voor een lichte huidskleur (Livingston, 2002; Ashburn-Nardo, Knowles & Monteith, 2003). Samenvattend blijkt uit deze onderzoeken dat de impliciete associatie test een combinatie is van automatische voorkeur voor je eigen groep en wat binnen jouw cultuur als ‘goed’ gezien wordt.

Uit de resultaten blijkt tevens dat mannen binnen de huidige steekproef een sterkere voorkeur hebben voor een lichte huidskleur in vergelijking met vrouwen. Dit komt ook terug in andere onderzoeken. Deze resultaten zijn te verklaren door te kijken naar empathie, hier scoren vrouwen gemiddeld hoger op dan mannen. Bij vrouwen zou de verbinding tussen de , met andere belangrijke delen van de hersenen krachtiger zijn. Door die krachtige verbindingsweg zouden vrouwen zich beter in andere mensen kunnen inleven.

Onbewuste raciale denkpatronen kunnen hardnekkig zijn door jarenlange invloeden van buitenaf. Het is echter niet onmogelijk om dit te veranderen door er bewust mee bezig te zijn. De bewustwording en acceptatie van je eigen patronen is hierbij een eerste stap. Daarnaast is openstaan voor nieuwe geluiden en educatie een goede manier om de kwestie beter te begrijpen. Wil je meer lezen/luisteren/kijken over het onderwerp racisme ga dan naar https://bloakes.nl/bedankt voor meerdere stukken van experts op dit gebied.

Daarnaast bieden we de originele Impliciete Associatie Test over onbewuste raciale denkpatronen, en de uitkomsten hiervan, graag aan aan organisaties die willen weten hoe ze er zelf voor staan. Geïnteresseerd? Neem contact op met Jules via jules@bloakes.nl.

Bronnen

Ashburn-Nardo, L., Knowles, M. L., & Monteith, M. J. (2003). Black Americans’ implicit racial associations and their implications for intergroup judgment. Social Cognition, 21(1), 61-87.

Livingston, R. W. (2002). The role of perceived negativity in the moderation of African Americans’ implicit and explicit racial attitudes. Journal of Experimental Social Psychology, 38(4), 405-413.

Schulte-Rüther, M., Markowitsch, H. J., Shah, N. J., Fink, G. R., & Piefke, M. (2008). Gender differences in brain networks supporting empathy. Neuroimage, 42(1), 393-403.